Bula vanuit Fiji!

10 juni 2010

De kinderen zouden vandaag hun eerste zee-duik gaan maken, maar de zee is te wild en de duik wordt afgeblazen. Dat is wel even een teleurstelling als je je daar op verheugd hebt, maar ze mogen het zaterdag dan gaan doen.

In plaats daarvan maken de kinderen toetsen, wel even wat anders dan een duikles! En we vermaken ons met de activity-mensen. Het is een zwaar leven op Fiji ;-)) .

’s Avonds krijgen we een Lovo-buffet. Lovo betekent dat het in een ondergrondse oven is bereid, zoals ze het vroeger ook deden. Vroeger was het letterlijk een gat in de grond waar ze eerst een vuur in stookten en vervolgens de kolen bedekte met palmbladeren. Hierop werd het eten gelegd dat ook weer bedekt werd met bladeren en aarde. Het eten moest dan een paar uur sudderen. We hebben het vermoeden dat ze nu geen gat meer graven maar het principe is hetzelfde. Het hele buffet bestaat Fijiaanse gerechten en de meesten zijn lekker. Alleen de toetjes, de “sweets”, zijn aan ons niet besteed.

11 juni 2010

De eilandtour staat op het programma. We worden ’s ochtends vroeg opgehaald. Dit is wel Fiji-time, dus de bus komt meer dan een half uur te laat (als Nederlander wen je daar toch nooit aan). Met de bus rijden we een klein uur langs de kust. Er zijn hier eigenlijk twee wegen. Van noord naar zuid loopt de Kings Road (langs de oostkust) en van zuid naar noord loopt de Queens Road (langs de westkust). Deze wegen vormen dus samen een kringetje en dat is ook eigenlijk de enige goede weg. Er lopen nog een paar gravelwegen een klein stukje het binnenland in maar dat is niet ver. Als je het binnenland wilt zien, moet je met een boot een van de rivieren op. De bus brengt ons dan ook naar een gemotoriseerde houten kano. Met deze kano varen we anderhalf uur de rivier op. Ook hier is de omgeving weer prachtig! Overal is het groen, zelfs de stammen van de palmbomen zijn begroeid. Het is bergachtig, dus om ons heen rijzen groene heuvels en bergen.

In de rivier zijn regelmatig stroomversnellingen te vinden waar we tegen op moeten, bijna een tegengestelde vorm van raften. De rivier is op sommige plaatsen erg ondiep en de bestuurder moet er soms uit om de duwen. We zijn met twee kano’s en de andere kano slaat zelf een keer om bij zo’n stroomversnelling. Wij worden dan uitgeladen op een soort zandbank en onze boot gaat terug om hen te helpen.

Het uiteindelijke doel van de boottocht is een dorp. Bij dit dorp krijgen we traditionele ceremonies te zien en een indruk van hoe ze leven.

Het begint met een welkomstceremonie in het dorpshuis. De heren Bas en Roberto en twee anderen, mogen op de eerste rij zitten, terwijl de vrouwen erachter plaats kunnen nemen. De Chief heet ons welkom en biedt ons Kava aan. Dit is een speciaal drankje dat een soort verdovend effect heeft. Na het gedronken te hebben, hebben we allemaal een verdoofde tong. Niet drinken of niet helemaal opdrinken is geen optie, daarmee zou je de gastvrijheid niet respecteren.

Daarna krijgen we zang en dans, en wij mogen meedoen. Zie je het voor je? Van die stijve toeristen die met de heupjes mogen schudden. Maar het was wel leuk en we hadden dan ook veel lol.

Daarna mochten we in het dorp rondkijken. Er wonen 400 mensen in het dorp en ze zijn dus alleen te bereiken via 22 kilometer over de rivier. De mannen zijn boer en visser en de vrouwen doen de rest. Alles is nog zoals het was (of hoort). De vrouwen doen de was in de rivier, dat schijnt volgens hen veel betrouwbaarder dan met een machine. Alleen duurt het uren, want de vrouwen staan volgens de mannen continu te kletsen. De mannen staan, met een duikbril, op midden in de rivier vissen te spiesen.

Wat ons verbaast, is dat er geen leerplicht is in Fiji. Je zou toch verwachten dat een land binnen de Commonwealth dat wel zou hebben. Het onderwijs is ook niet gratis en dus voor een heleboel mensen niet te betalen. Het minimumloon is Fiji-$ 3,- per uur (euro 1,-), dus dat is geen vetpot. De werkloosheid is overigens 40%, en er is geen staatszorg.

Het dorp heeft een eigen school. De inwoners vinden onderwijs belangrijk genoeg hiervoor en zorgen gezamenlijk dat het mogelijk is. Maar verder dan een jaar of veertien gaat het onderwijs hier niet. Als ze verder willen leren, moeten ze het dorp uit en dat kost erg veel geld. De meesten gaan vanaf dat moment hun ouders helpen. Af en toe als er een hele goede student bij zit, dan leggen ze met z’n allen geld bij elkaar en sturen ze dat kind naar kostschool en eventueel de universiteit.

De vloer in hun huizen was van een soort gevlochten bamboe, zag er mooi uit en dat bedekken ze weer met een gevlochten mat van palmbladeren.

Elk huis had een apart kookhuis. Dit is omdat ze nog op open vuur koken en mocht er brand uitbreken dan is alleen het kookhuis weg en niet hun hele huis.

De inwoners zijn overigens allemaal christenen. Er staat een methodisten en een roomkatholieke kerk midden in het dorpje.

Ieder dorp is rond een “green”gebouwd. Dat is een grasveld in het midden van het dorp dat gebruikt wordt voor feesten en ceremonies. Het dorp was nu in rouw want er was iemand overleden en er zat een groep mannen bij elkaar hiervoor.

De Chief is overigens degene die alles bepaalt in het dorp. Als je als man wilt trouwen en niet meer bij je ouders wilt wonen dan bepaalt de Chief welk stukje land jij krijgt waar jij jouw huis op mag zetten. Het echtpaar gaat altijd wonen in het dorp van de man. En je mag niet trouwen binnen het dorp.

Na de rondleiding krijgen we eten in het dorpshuis. Het is echt heel lekker! Een aantal vrouwen zit er bij en zo kom je ook nog meer te weten over hun leven hier.

Het geheel wordt afgesloten met een afscheidslied en we gaan weer naar de kano.

Het magische woord is hier “Bula”. Iedereen groet elkaar hier op het eiland. Waar je ook bent en wie je ook bent, je wordt begroet met Bula.

Bij de Kava-ceremonie moest je bula zeggen voor het drinken en daarna.

Tijdens de kano-tocht zwaait ook iedereen langs de kant naar ons. Het is een bula-feest.

De terugtocht gaat een stuk sneller omdat we nu met de stroom mee gaan. We stoppen nog even bij een waterval waar we onder mogen staan om af te koelen. En dan zijn we weer bij de bus.

In de bus wordt het ook nog gezellig. De tourguide begint moppen te vertellen en pakt zijn gitaar erbij. Al zingend en klappend gaat de reis snel. Today was another good day! Bula! We lijken wel toeristen.

12 juni 2010

Vandaag hebben Sarah en Bas hun certificaat gehaald voor hun eerste officiële duik in zee! Samen met een instructeur zijn ze met een boot de zee op gegaan. Ze zijn tot 12 meter diepte gegaan. Dat hadden we niet verwacht op de eerste duik. Wel heel leuk en spannend! Alles ging goed en ze vonden het vooral heel erg leuk om te doen. Ze hebben heel veel vissen gezien in alle kleuren (Nemo was meegereisd). Al met al zijn ze weer meer dan twee uur bezig geweest en dat was het waard.

’s Middags hebben we eerst even van de zon genoten (iemand moet het doen) en daarna mocht schoolwerk weer naar de voorgrond komen.

Wat hier ook opvalt is dat de mannen een soort rok dragen. Van oorsprong waren dat van die raffia-rokken maar nu is het of een sarong of een nette rok. Maar volgens de mannen dragen ze er wat onder.

Het is al weer onze laatste avond hier. We vinden het allemaal eigenlijk jammer dat we weg moeten. Iedereen heeft het zo naar zijn zin. Maar ja dat gebeurt iedere keer als we weer weg moeten van een mooie plek.

Morgen overdag zijn we nog wel hier, we vertrekken ’s avonds met de bus om kwart voor zes Fiji-time. Het gekke is wel dat we twee keer 13 juni gaan meemaken (zou leuk zijn voor Erik, is hij twee keer jarig!) want we gaan door de datumgrens heen. We landen ook weer op de 13^e om zeven uur ’s ochtends en beginnen dan weer aan een nieuwe dag.